cbc

یکی از آزمایش های مهم در ازمایشگاه های بیولوژِی است که مبنای 

 

آزمایشات هماتولوژی است.

 

 

هدف آزمایش شمارش تعداد گلبول های خونی از جمله گلبول های سفید خون

 

است.

 

 

blood:

 

 

1.plasma  

 

 

 

2.cells که به سه دسته ی RBC; WBC , plateletsتقسیم بندی میشوند

 

 

WBC ها دو دسته اند :

 

 

1.granulocyte که شامل :

 

 

الف. نوتروفیل ها : 65%

 

 

 

ب.بازوفیل ها 1-2% 

 

 

 

 

 

ج.ائوزینوفیل ها 1-0/5%

 

 

 

 

 

2.agranulocyte ;که به دو دوسته

 

 

الف. لنفوسیت ها 25%

 

 

 

ب. مونوسیت ها 10-15%

 

 

 

 

:: موضوعات مرتبط: میکروبیولوژِی , ,
:: بازدید از این مطلب : 2060

|

امتیاز مطلب : 80

|

تعداد امتیازدهندگان : 24

|

مجموع امتیاز : 24

مروری کلی بر ساختمان عمومی باکتری ها

به نام خدا ساختمان باکتری ها از چه بخش هایی تشکیل شده است؟ این بخش ها دارای چه ویژگی هایی هستند و چه وظایفی را بر عهده دارند؟ در این پست می خواهیم مروری به ساختمان عمومی باکتری ها داشته باشیم . مسلماً ساختمان باکتری ها از گونه ای به گونه ای دیگر متفاوت است اما به طور کلی همگی آنها از لحاظ ساختاری دارای یک چهاچوب مشترک هستند که لازمه ی زیستن این موجودات می باشد که به شرح آن می پردازیم. امید است شرح مختصری که در این قسمت داده خواهد شد تصور مناسبی از ساختمان باکتری در ذهن خواننده ایجاد کند که به واسطه ی آن ، باکتری شناسی پایه را بسیار روانتر مطالعه کند. اکثر باکتری ها جهت ادامه حیات نیازمند رطوبت هستند و شرایط خشکی فقط برای برخی از باکتری ها قابل تحمل است  البته آن دسته نیز در خشکی مطلق از بین خواهند رفت. پس شرایط زیست باکتری ها اکثراً مرطوب است و باکتری توسط آب احاطه شده است. در گام نخست میدانیم که شرایط درون سلولی معمولا نسبت به بیرون از سلول دارای پتانسیل اسمزی بالاتری است ، به این معنا که سلول تمایل بالایی به جذب آب دارد زیرا درون سیتوپلاسم سلول باکتری موادی مثل املاح ، یونها ، پروتئین ها ، ترکیبات قندی و .... وجود دارد که همگی جاذب آب بوده و تمایل کلی سلول باکتری را برای جذب آب بالا می برد. باکتری ها دارای غشاء سیتوپلاسمی هستند که سیتوپلاسم آنها را احاطه کرده است .این غشاء پس از مدتی که سلول باکتری آب جذب کند خواهد ترکید. اما چه می شود که باکتری ها دچار چنین مشکلی نمی شوند؟       سلول های یوکاریوتی ، مثل سلول های بدن ما چندین مکانیسم مختلف جهت مقابله با این مشکل دارند که از آنها می توان به وجود اسکلت درون سلولی از جنس اکتین یا میکروتوبول ها اشاره کرد که به غشای سلولی اتصال دارد و علاوه بر اینکه به سلول یوکاریوتی شکل می دهند ، سلول را نیز در برابر فشار های اسمزی محافظت می کنند. اما باکتری ها فاقد چنین ساختاری هستند. باکتری ها دارای یک اسکلت خارج سلولی هستند که علاوه بر اینکه به هر باکتری شکل خاص آن باکتر ی را می دهد ، باکتری را در برابر فشار اسمزی محافظت می کند و اجازه نمی دهد که غشاء باکتری از یک حد خاص بزرگتر شود. این ساختمان توری مانند که باکتری را احاطه کرده است در باکتری های مختلف دارای ترکیبات متفاوتی است و دیواره سلولی باکتریای نام دارد که در بخش دیواره باکتری ها به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت. در دسته ای از باکتری ها موسوم به باکتری ها گرم منفی غشاء دیگری علاوه بر غشاء سیتوپلاسمی وجود دارد که جایگاه آن روی دیواره سلولی باکتری است و درواقع دیواره سلولی را کاملا در بر گرفته است به طوریکه با فضای بیرون ارتباطی مستقیم ندارد. اما در دسته ی دیگری از باکتری ها که باکتری های گرم مثبت نام دارند این غشاء خارجی وجود ندارد و دیواره سلولی با محیط بیرون در تماس مستقیم قرار دارد. (البته در صورت فقدان کپسول)   کپسول (capsule) : به طور کلی میکروارگانیسم ها تمایل به اتصال به میزبان خود دارند بطوریکه اتصال به میزبان در باکتری های مهم در پزشکی یکی از ضروری ترین مراحل جهت ایجاد بیماری است. باکتری ها جهت اتصال به میزبان از چندین مکانیسم مختلف استفاده می کنند که یکی از آنها کپسولی است که خارجی ترین لایه پوششی باکتری هاست که البته در همه باکتری ها وجود ندارد. کپسول خود به چندین نوع از لحاظ مواد تشکیل دهنده و نوع ساختمان کپسول ، تقسیم می شود که در آینده در جای خود بحث خواهد شد. اتصال به میزبان و محیط اطراف تنها وظیفه ی کپسول باکتری به حساب نمی آید و یکی از اصلی ترین وظایف کپسول باکتری فرار از سیستم ایمنی میزبان خود می باشد بطوریکه بیماری زایی برخی باکتری ها مستقیماً به کپسول آنها بستگی دارد (مانند پنموکوک) تاژک (flagella): پس از مدتی باکتری مواد غذایی اطراف خود را جذب و مصرف می کند و جای فعلی آن دیگر جای مناسبی جهت ادامه زندگی نیست زیرا از لحاظ مواد غذایی فقیر شده است و باید به مکانی غنی تر از لحاظ مواد غذایی نقل مکان کند که این وظیفه عمدتاً بر عهده اندامکی به نام تاژک می باشد که با حرکت دورانی خود باکتری را به جلو می راند. البته جالب است بدانید که تاژک تنها ابزار حرکتی باکتری نیست بلکه باکتری از مکانیسم های متفاوتی جهت حرکت استفاده می کند که در بخش حرکت (motility) بطور مفصل به آن خواهیم پرداخت. پیلی(pili) : گفتیم که یکی از وظایف کپسول ، اتصال به میزبان است ، اما اصلی ترین فاکتور اتصالی باکتری ها به میزبان بر عهده ساختاری مو مانند به نام پیلی است. پیلی ها زوائدی هستند که از سطح باکتری به بیرون زده اند و از تاژک کوتاهتر هستند، پیلی ها وظایف بسیار مهمی در رابطه با تولید مثل جنسی نیز بر عهده دارند. جالب است بدانید که بر خلاف تصور رایج ، برخی از انواع پیلی ها در حرکت باکتری نقش اساسی دارند که در جای خود در بخش پیلی به طور کامل به آنها خواهیم پرداخت. غشاء سیتوپلاسمی (cytoplamic membrane) : سلولی یوکاریوتی مانند سلول بدن خود ما را در نظر بگیرید ، دراین سلول تمام وظایف بین اندامک های مختلف تقسیم شده است ، برای مثال میتوکندری کارخانه ی تولیدانرژی سلول به حساب می آید و چربی ها ، قند ها ، .. پس از شکسته شدن تبدیل به واسطه های پر انرژی مانند NADH+ و FADH2 تبدیل شده و وارد میتوکندری می شوند و در آنجا نهایتاً توسط واکنش های اکسیداسیون و احیاء تبدیل به ATP می شوند. یا اینکه در هسته ی سلول های ما ماده وراثتی قرار دارد و تکثیر و رونویسی از آنها نیز در همان هسته صورت می گیرد، دستگاه گلژی نیز کار بسته بندی را در سلول های ما بر عهده دارد و برای مثال اگر قرار باشد که پروتئینی بزرگ به سطح سلول فرستاده شود ، توسط دستگاه گلژی به دور آن غشائی ایجاد می شود و به سطح سلول فرستاده می شود. غشاء سلولی ما نیز خاصیت نفوذپذیری انتخابی داشته و انتقال مواد غذایی را به درون سلول مدیریت می کنند. تمامی موارد گفته شده به خاطر این است که هر بخشی که در سلول های ما وظیفه ای اساسی دارد توسط غشاء جدا شده است و تبدیل به اندامکی غشاء دار شده است. میدانیم که یکی از اصلی ترین تفاوت های یوکاریوت ها و پروکاریوت ها عدم وجود اندامک های غشاء دار در سلول های پروکاریوتی است، از آنجا که در پروکاریوت ها اندامک های غشاءداری مانند آنچه که در یوکاریوتها به آن اشاره کردیم وجود ندارد این سوال پیش می آید که این وظایف در سلول باکتری بر عهده ی کدام بخش است؟؟ جالب است بدانید که غشاء سیتوپلاسمی باکتری ها از غشاء سیتوپلاسمی یوکاریوت ها پیچیده تر است! واکنش های اکسیداسون و احیایی که در میتوکندری سلول های یوکاریوتی اتفاق می افتد ، در باکتری ها در غشاء سیتوپلاسمی آنها انجام می شود و نهایتاً تولید ATP در آنجا صورت می گیرد. در طی تقسیم سلولی باکتری ها اتصال کروموزوم باکتری به غشاء سیتوپلاسمی یک مرحله ی اساسی جهت تقسیم می باشد. خاصیت نفودپذیری انتخابی ، ورود مواد به صورت انتخابی و فاگوسیته کردن ذرات خارجی از دیگر اعمالی است که توسط غشاء سیتوپلاسمی باکتری ها صورت می گیرد.   اسپور (spore) : در شرایط سخت مانند زمانیکه مواد غذایی در محیط کاهش می یابد باکتری از چه روشی برای بهبود شرایط استفاده می کند؟ یکی از راه های مواجهه با این مشکل این است که به واسطه تاژک یا دیگر مکانیسم های حرکتی به مکانی دیگر نقل مکان کند. اما اگر شرایط کلی محیط بسیار سخت باشد و جایی مناسب باقی نمانده باشد باکتری در اطراف خود لایه ای محافظتی به وجود می آورد و مواد غیر ضروری را از سلول خارج کرده و آب درون سیتوپلاسم خود را نیز تا حد ممکن کاهش می دهد و به فرم بسیار مقاومی تبدیل می شود که مقاوم ترین فرم حیات در کره ی خاکی ما نیز محسوب می شود سپس به خوابی عمیق فرو می رود تا زمانیکه دوباره شرایط به حد مطلوب خود برسد ، آنگاه دوباره به فرم اولیه تبدیل می شود و زندگی را از سر می گیرد. باید در نظر داشت که تمام باکتری ها قدرت تولید اسپور ندارند و فقط دسته ای از باکتری های گرم مثبت و چندین باکتری دیگر دارای این توانایی هستند.    امیدوارم که شرح مختصری که بر ساختمان عمومی باکتری ها داده شد مفید بوده و مورد توجه شما دوست عزیز قرار گرفته باشد. هریک از موارد گفته شده به طور کامل و مفصل در جای خود در قسمت باکتری شناسی پایه بحث خواهد شد.   Image References : http://www.biologycorner.com/bio4/pathology/bacteria.html http://www.micro.cornell.edu/cals/micro/research/labs/angert-lab/bacterialendo.cfm

 

:: موضوعات مرتبط: میکروبیولوژِی , ,
:: بازدید از این مطلب : 5870

|

امتیاز مطلب : 84

|

تعداد امتیازدهندگان : 23

|

مجموع امتیاز : 23

سلول های خونی دسته ای از سلول ها که در بافت های خونی وجود دارند. چنان که در یک لوله ازمایشی

ریخته شود بعد از مدتی به سه جز به شرح زیر تقسیم میشود:

1.red blood cell گلبو ها ی قر مز خون :

گلبولهای قرمز (اریتروسیتها) به شکل دیسکهای مقعرالطرفین ، بدون هسته و 8 - 7 میکرومتر قطر را

دارند در انتقال اکسیژن و دی‌اکسید کربن دارند و به تعداد تقریبی 5 میلیون در هر میلیمتر مکعب خون یافت

می‌شوند گلبولهای قرمز زنده‌اند و مواد غذایی را از راه تخمیر بدست می‌آورند، زیرا میتوکندری ندارند و

همچنین هسته متوسط گلبولهای قرمز 120 روز است برای اینکه میزان گلبولهای قرمز در خون ثابت بماند

باید در هر ثانیه حدود یک میلیون گلبول قرمز در مغز استخوان ساخته شود. گلبولهای قرمز در دوره جنینی

در کبد به طحال و گره‌های لنفاوی ساخته می‌شود اما در ماههای آخر دوره جنینی و پس از تولد تنها در

مغز قرمز استخوان بوجود می‌آید.

در مغز استخوان بافت زاینده‌ای وجود دارد که با چند تقسیم سلولی گلبولهای قرمز را می‌سازد. سلولهای

زاینده در ضمن این تغییرات هسته خود را از دست می‌دهند و مقداری زیادی هموگلوبین در ستوپلاسم خود

می‌سازند. فعالیت ماهیچه‌ای ، صعود به ارتفاعات و گرم شدن هوا تولید گلبولهای قرمز را افزایش می‌دهد

سلولهای مولد گلبولهای قرمز در مغز استخوان نسبت به اشعه ایکس بسیار حساسند و کمبود ویتامین B12 ،

آهن ، مس در غذا نیز موجب کاهش تولید گلبولهای قرمز می‌شوند.

2.wait blood cell گلبول های سفید خون :

این گلبولها در مغز استخوان ، تیموس ، گره‌های لنفاوی و طحال تولید می‌شوند گلبولهای سفید کلیه اجزای

یک سلول جانوری را دارند و همه نوع فعالیتهای حیاتی را انجام می‌دهند. تعداد گلبولهای سفید در هر

 

میلیمتر مکعب خون انسان در حدود هفت هزار است که در مقایسه با تعداد گلبولهای قرمز این مقدار بسیار

کم است. گلبولهای سفید به دو گروه گرانولوسیت (دانه‌دار) و آگرانولوسیت (بدون دانه) تقسیم می‌کنند.

گرانولوسیتها

هسته چند قسمتی و سیتوپلاسم آنها دانه‌دار است و 70 درصد از گلبولهای سفید خون را تشکیل می‌دهند. این

گلبولها خاصیت بیگانه خواری دارند و به هنگام گردش در خون ، باکتریها و سایر مواد خارجی را با ایجاد

پاهای کاذب و عمل فاگوسیتوز به درون خود می‌کشند و آنها را هضم می‌کنند و از بین می‌برند. این گلبولها

همچنین می‌توانند از میان سلولهای پوششی جدار مویرگها عبور کرده و وارد فضای بین سلولی شوند و این

عمل سلولهای سفید را دیاپدز می‌گویند. گرانولوسیتها به سه گروه تقسیم می‌شوند.

نوتروفیلها

سلولهای کروی ، هسته دارای دو یا چهار لب پیوسته به هم توسط رشته‌های باریک است. 15 - 12

میکرومتر قطر دارند. و کار فاگوسیتوز (ریزه خواری) جانداران میکروسکوپی را انجام می‌دهند.

بازوفیلها

سلولهای کروی ، هسته با دو لب نامشخص و 12 - 10 میکرومتر قطر دارند. و هیستامین که باعث التهاب

بافتها می‌شود و هپارین که جلوگیری از تشکیل لخته می‌کند را آزاد می‌سازند.

ائوزینوفیلها

سلولهای کروی ، هسته‌ها اغلب دو لب دارند، 12 - 10 میکرومتر قطر دارند و مواد شیمیایی که باعث

 

کاهش التهاب می‌شود ترشح می‌کنند و به کرمهای انگلی معینی حمله می‌کنند.

آگرانولوسیتها

هسته نسبتا درشت و سیتوپلاسم یکنواخت دارند و شامل لنفوسیتها و مونوسیتها هستند.

لنفوسیتها

سلولهای کروی با هسته گرد ، سیتوپلاسم تشکیل حلقه باریک را در اطاف هسته می دهد 8 - 6 میکرومتر

قطر دارند. لنفوسیتها در افراد بالغ حدود 25 درصد از گلبولهای سفید را تشکیل می‌دهند. و بیشتر در

دستگاه لنفاوی یافت می‌شوند. لنفوسیتها دو نوعند : نوع B که در مغز استخوان تولید و بالغ می‌شوند. اما در

گره‌های لنفاوی جای می‌گیرند و نوع T که پس از ساخته شدن در مغز استخوان در تیموس مراحل رشد و

نمو خود را طی می‌کنند.

ظاهر لنفوسیتها T , B در زیر میکروسکوپ بهم شبیه است اما فاصله‌های آنها متفاوت است. سلولهای B

آنتی کور (پادتن) ترشح می‌کنند. آنتی کورها ملکولهای پروتئینی و از نوع گلوبولین‌ها هستند. سلولهای T ب

ر خلاف سلولهای B در سطح فرد گیرنده‌های آنتی کور مانندی دارد که به کمک آنها به آنتی ژن میکروبها

می‌چسبند. بدین ترتیب سلولهای T متحرک هستند و خود به محل عفونت یافته می‌روند

.

مونوسیتها
سلولهای کروی یا نامنظم می‌باشند. هسته‌ها گرد یا کلیدی شکل و یا نعل اسبی شکلند. نسبت به لنفوسیتها ،

سیتوپلاسم بیشتری دارند. 15 - 10 میکرومتر دارند. در خون به عنوان سلولهای فاگوسیت کننده عمل

می‌کنند دستگاه گردش خون را ترک کرده و تبدیل به ماکروفاژها می‌شوند که باکتریها ، سلولهای مرده ،

اجزای سلولی و بقایای درون بافتی را فاگوسیتوز می‌کنند در بدن بخصوص در کبد ، طحال و گره‌های

لنفاوی یافت می‌شود.

3.پلاکت ها:

این سلولها بسیار ریزند و شامل قطعات سلولی که بوسیله غشای سلولی است احاطه شده است و حاوی

دانه‌هایی می‌باشند 5 - 2 میکرومتر قطر دارند. و در عمل انعقاد خون نقش دارند و مواد شیمیایی لازم را

برای لخته خون آزاد می‌کنند .

روش آزمایش:

مطالعه سلولهای خونی در زیر میکروسکوپ

برای مطالعه سلولهای خونی ابتدا قطره‌ای از خون را روی لام شیشه‌ای گذاشته و با استفاده از لام دیگری

آن را پخش می‌کنیم (تهیه گسترش خونی یا blood smear). پس از خشک شدن گسترش خونی ، آن را با

الکل متیلیک فیکسه کرده و سپس رنگ آمیزی می‌کنیم. برای رنگ آمیزی می‌توان از گیمسا ، رایت و یا

می‌گرون والد استفاده کرد. بعد از شستشوی رنگهای اضافی و خشک کردن لام آن را در زیر

میکروسکوپ مطالعه کرده و انواع سلولهای خونی را تشخیص می‌دهیم.

نمونه ای از سلو خونی در زیر میکروسکوپ:

 

:: موضوعات مرتبط: میکروبیولوژِی , ,
:: بازدید از این مطلب : 14174

|

امتیاز مطلب : 75

|

تعداد امتیازدهندگان : 23

|

مجموع امتیاز : 23

چربیها

در چربیها به دو دسته مایع و جامد تقسیم بندی می شوند .

 

چه عاملی بر مایع و جامد بودن و ذوب چربیها تأثیر دارد ؟ این مایع و جامد بودن چه تأثیری در سلامتی دارد ؟

 

چربیها ترکیباتی هستند که از کربن ، هیدروژن و اکسیژن درست شده اند . اما از آنجا که نسبت هیدروژن به اکسیژن در ساختمان چربیها بیشتر از نسبتی است که در کربوهیدراتها داشتیم و این ویژگی را به چربیها داده که منبع فشرده و مناسبی از نظر انرژی باشند .

 

 

به عبارت دیگر یک گرم چربیها بیشتر از ۲ برابر یک گرم کربوهیدراتها و پروتئین ها انرژی حاصل می شود . چربیها معمولاً در حلالهای آبی حل می شوند مثل تتراکلرید کربن ، کلروفرم واتر. معمولاً چربیها از ترکیب اسیدهای چرب آلی با الکلهای آلی حاصل می شوند. الکل ساختمان چربی خوراکی گلیسرول را تشکیل می دهد ، چربی حاصله را گلیسیرید یا تری گلیسیرید می نامند. چون گلیسرول سه عامل الکلی دارد ، هر عامل الکلی با یک اسید چرب ترکیب می شود و چربی حاصله را گلیسیرید می نامند . بنابراین ماحصل تجربه چربیها ، الکل و اسیدهای چرب است. اسیدهای چربی که در ساختمان چربیها وجود دارد و معمولاً تعداد کربن هایشان زوج است و به سه دسته تقسیممی شوند :

 

۱- اسیدهای چرب کوتاه زنجیر

۲- اسیدهای چرب متوسط زنجیر

۳- اسیدهای چرب دراز زنجیر

 

۱- اسیدهای چرب کوتاه زنجیر : معمولاً ۴ تا ۶ اتم کربن در ساختمان خود دارند و معمولاً فرٌار هستند .

 

۲- اسیدهای چرب متوسط زنجیر : معمولاً ۸ تا ۱۲ کربن در زنجیره خود دارند و در درجه حرارت آشپزخانه یا معمولی مایع هستند ، علی رغم اینکه از اسیدهای چرب اشباع شده درست شده اند .

 

۳- اسیدهای چرب دراز زنجیر : ۱۴ تا ۳۰ کربن دارند ولی چربیهای خوراکی بیشتر ۱۴ تا ۲۲ کربنی هستند . پس عاملی که روی حالت فیزیکی یا نقطه ذوب چربی اثر دارد طول زنجیره اسید چرب آن است که خیلی مهم است . عامل دیگری که روی حالت فیزیکی چربی دخالت دارد اشباع بودن زنجیره اسید چرب یا وجود پیوند دوگانه روی زنجیره اسید چرب است . اسیدهای چرب دراز زنجیر جامدند ولی اسیدهای چرب دراز زنجیری که دارای یک یا چند پیوند دوگانه اند مایع هستند . اصولاً در تغذیه متعادل توصیه می شود که چربیها حداقل بیست درصد کالری و حداکثر سی درصد کالری را تشکیل دهند . اگر فرض کنیم که سی درصد کالری ما از چربیها تأمین می شود ،

 

 

سه دسته اسید چرب داریم :

اسید چرب اشباع یک پیوند

اسید چرب اشباع دوگانه

اسید چرب اشباع چند پیوند دوگانه
جایگاه این ها در رژیم غذایی ما باید چگونه باشد و چرا این نسبت ها وجود دارد ؟ اصولاً چربیهای اشباع یا جامد دراز زنجیر نباید بیش از ۹ درصد کالری و حداکثر ده درصد کالری تجاوز کند . یا از ۳/۱ کل چربی دریافتی بیشتر نباشد . این دسته از چربیها به طور طبیعی در مواد غذایی وجود دارند مانند شیر ، گوشت ، پنیر ، تخم مرغ ، گوشت و مرغ ( که هم چربی جامد و هم چربی مایع دارد ) که در آنها اسیدهای چرب اشباع شده وجود دارد . بنابراین آن ۹ تا ۱۰ درصد به طور معمولی در غذای ما وجود دارند .

 

در قسمت متابولیزم گلسترول اشاره خواهیم کرد که به طور کلی چربی های  اشباع ، گلسترول خون را بالا می برند . بنابراین باید احتیاط کرد که هر عامل افزایش گلسترول را حذف کنیم .

 

چربی ای که در پوست و بال مرغ وجود دارد هم چربی جامد و هم چربی مایع است که بعد از مصرف آن ، چربی های ماهی توصیه می شود . در چربیهای حیوانی بعد از ماهی ها ، چربی مرغ مناسب تر از چربی گوشت های قرمز است .

 

اسیدهای چرب دارای یک پیوند دوگانه مانند روغن زیتون یا روغن مایع ، که در روغن زیتون چربی مایع داریم که یک پیوند دوگانه دارد که اسید اولوئیک نامیده می شود .

در ذرت ، پنبه دانه ، آفتابگردان که روغن مایع هستند ، بیش از ۵۰ درصد روغن آن ها اسید چرب اولوئیک است و بین ۲۰ تا ۳۰ درصد هم اسیدهای چرب دارای چند پیوند دوگانه هستند. اصولاً توصیه می شود که اسیدهای چرب دارای چند پیوند دوگانه بیش از ۷ تا ۸ درصد کالری را تشکیل ندهند . علیرغم اینکه اسیدهای چرب دارای چند پیوند دوگانه ، بلاخص چربی ماهی ها ، پائین آورنده گلسترول است . چربیها این ویژگی مثبت را دارند و به این دلیل گفته می شود که از ۷ تا ۸ درصد مصرف آنها تجاوز نکند چون افراط در مصرف چربیهای دارای چند پیوند دوگانه ، خطر سرطان زایی دارد . اما اسیدهای چرب دارای یک پیوند دوگانه ، که اسید اولوئیک است و منحصراً در روغن زیتون ( بیش از ۵۰ درصد ) ، روغن آفتابگردان ، روغن پنبه دانه و روغن ذرت وجود دارد ، توصیه می شود که ۱۲ تا ۱۴ درصد سهم چربیها را تشکیل دهند.

 

 

در زندگی روزمره چگونه می توان عمل کرد ؟

در غذاهای روزانه نیازی نیست که به آنها چربی جامد اضافه کنیم چون در گوشت ، تخم مرغ ، پنیر ، شیر و ماست ۹ تا ۱۰ درصد چربی وجود دارد . بنابراین اگر از روغن  زیتون ، پنبه دانه و آفتابگردان در غذاهایمان استفاده کنیم ، تعادل مصرف چربی در برنامه غذایی رعایت شده است.

 

 

در بین روغن و چربیهای مواد غذایی ، بهترین روغن کدام است و چرا ؟

بهترین روغن ، روغن ماهی است چون اسید چرب اُمگاسه دارد و پائین آورنده گلسترول خون است .

بدترین روغن در جامعه ، روغن نباتی جامد است چون ایزمرترانس آن بالاتر از حد استاندارد است و بعد از آن روغن مارگارین است که قسمتی از آن مایع است . اما از نظر تأثیر سلامتی، علیرغم تبلیغات ، مناسب نمی باشند و بعد از آن پی ، دنبه و کره قرار می گیرد که چربی کره از انواع اسیدهای چرب است . روغن های مایع از نظر سلامتی مناسب هستند . ضمن اینکه یک حالت تعادل بین اسیدهای چرب اشباع شده و اسید چرب یک پیوند دوگانه و چند پیوند دوگانه وجود دارد .

عملکرد اسیدهای چرب ضروری در بدن چیست ؟ 

اعمال آنها چیست ؟ 

در چه مواد غذایی وجود دارند ؟

 

 

اسیدهای چرب ضروری دو نوع هستند :

۱- اسید لینولینک

۲- اسید گامالینولینک

 

اصولاً اسیدهای چرب ضروری در روغن مایع وجود دارند و اسیدهای چربی که دارای چند پیوند دوگانه هستند وجود دارد . مهمترین اسید چربی که وجود دارد ، امگاسه است که منحصراً در روغن ماهی وجود دارد و ویژگی خاصی به روغن ماهی داده است . در حقیقت چربی گوشت یا پروتئین ماهی بهترین چربی است ، زیرا اسید چرب ضروری نه تنها کلسترول خون را بالا نمی برد بلکه باعث کاهش کلسترول خون می شود . پس از آن اسید چرب امگاشش را داریم که در روغن نباتی ، پنبه دانه و آفتابگردان وجود دارد و از نظر تغذیه ای اهمیت ویژه ای دارد .

در مجموع اسیدهای چرب که دارای پیوند دوگانه هستند تنها ۷ تا ۸ درصد کل کالری بدن انسان را تأمین می کنند و افراط در مصرف آنها تأثیر سرطان زایی دارد .

 

 

علائم کمبود اسیدهای چرب ضروری عبارتند از :

توقف در رشد ( مخصوصاً در دوران رشد )

ایجاد ضایعات پوستی ( اگزما )

اختلال در تولید مثل ، اختلال در شیر دادن

وجود پروتئین در ادرار ( که در اثر شکنندگی فرژلیتی اجزاء و لوله های موئینه کلیوی می شود )

 

 

اعمال اسیدهای چرب ضروری چیست ؟

اسیدهای چرب ضروری در ساختمان فسفو لیپیدها شرکت دارند و معمولاً فسفر لیپیدها در ساختمان سلولی نقش دارند در صورت کمبود فسفر لیپیدها ، متابولیسم انرژی مختل می شود . مثلاً متابولیسم در جداره میتوکندری انجام می شود و کمبود فسفولیپیدها منجر به اختلال در متابولیسم سلولی می شود .

همچنین اسیدهای چرب ضروری باعث کاهش کلسترول می شوند بنابراین وجود آنها و یا نسبت اسیدهای چرب ضروری به اسیدهای چرب اشباع شده عاملی است که در میزان کلسترول خون موثر است و نیز در ساختمان پرستوگلاندینها دخالت دارند زیرا پرستوگلاندینها اعمال حیاتی متعددی را در بدن انسان انجام می دهند .

 

 

متابولیسم چربیها :

معمولاً اسیدهای چرب از طریق بتا اکسیداسیون ، اکسیده می شوند . یعنی هر بار دو اتم کربن از زنجیره اسید چرب جدا می شود و با مشتق استیل کوانزیم A ترکیب می شود و استیل کوانزیم A می دهد . استیل کوانزیم A وارد چرخه کرپس می شود و تولید انرژی می کند.

چربیها در بدن با آتش قندها می سوزند ، یعنی در رژیم غذایی روزانه باید حداقل یک قند یا نشاسته ( ۷۰ تا ۱۵۰ گرم ) وجود داشته باشد تا متابولیسم چربی به طور کامل انجام شود. پس نباید در رژیم لاغری کل مواد نشاسته ای را حذف کرد وگرنه موجب نقص در سوخت و ساز بدن می شود و PH خون به هم می خورد .

به عنوان مثال فردی که اعتصاب کرده و زنده مانده است به دلیل این است که ( نمک ، آب و شکر ) را زیر نظر پزشک مصرف کرده است . معمولاً در اعتصاب غذایی خشک انسان تنها یک هفته یا ده روز زنده می ماند .

مصرف نمک و آب در رژیم غذایی باعث متابولیسم چربی کامل می شود . این بدان معنی است که بدن انسان به حداقل مواد قندی و نشاسته ای نیاز دارد تا متابولیسم چربی کامل انجام گیرد. در صورت افراط در دریافت کربوهیدراتها ، کربوهیدراتها به چربیها تبدیل می شوند و مخصوصاً اگر چربیها از قندها باشند اسیدهای چرب دراز ، زنجیر اشباع ایجاد می کنند که برای سلامتی انسان مضر هستند .

اگر تریگلیسیرید خون بالا باشد عده ای فکر می کنند که فقط باید چربیها تعدیل شوند در صورتیکه علاوه بر مصرف کم چربیها ، باید مصرف مواد غذایی حاوی قند و شکر را نیز کم کرد.

 

 

کلسترول : 

کلسترول از نظر ترکیب شیمیایی یک الکل آلی است ، اما از آنجا که در تقسیم بندی ها در ترکیبات چربیها و اسیدهای چرب بدن قرار می گیرد و در حلالهای چربی محلول شده است اصطلاحاً چربی نامیده می شود . پس چربی نیست و یک الکل است ولی جزء ترکیبات چربیهاست.

در حقیقت متابولیسم و وجود کلسترول به وجود و میزان چربیها مرتبط است به همین دلیل جزء چربیهای بدن محسوب می شود . اغلب مواد غذایی ، کلسترول دارند ، ضمن اینکه کلسترول برای بدن لازم است و در ساختمان بسیاری از هورمونها از جمله هورمونهای جنسی وجود دارد .

 

 

کارکرد کلسترول در بدن :

کلسترول ماده غذایی ضروری است ، مهمترین منابع غذایی کلسترول جگر ، زرده تخم مرغ ، میگو ، گوشت قرمز ، کله پاچه و مغز است و در مواردی که فرد مبتلا به کلسترول خون بالاست، باید دریافت این غذاها را به شدت محدود کند . مقدار کلسترول دریافتی از غذاهای روزانه به طور متوسط نیم گرم است . اما نستز آندوژن حدود دو گرم است . بنابراین آنچه که مهم است تأثیر گذاری بر نستز آندوژن است .

 

 

عواملی که بر نستز کلسترول موثرند عبارتند از :

۱- سن ، کلسترول با سن بالا می شود .

۲-جنس ، تا زمانیکه هورمونهای جنسی زنانه ، در زمان فعالیته می کنند میزان کلسترول خون پایین است و در دوران بارداری به علت تغییرات هورمونی و در دوران یائسگی ، میزان کلسترول بالا می رود . به همین دلیل اوج سکته های قلبی و عروقی و مغزی در خانم ها یک دهه دیرتر از آقایان است .

هورمونهای جنسی زنانه نقش محافظتی در برابر سکته دارند .

 

 

عواملی که بر روی کلسترول تأثیر دارند عبارتند از :

۱- میزان انرژی دریافتی

۲- نوع چربی

۳- فعالیت

 

:: موضوعات مرتبط: میکروبیولوژِی , ,
:: بازدید از این مطلب : 1212

|

امتیاز مطلب : 57

|

تعداد امتیازدهندگان : 18

|

مجموع امتیاز : 18

پروتئين ها، تركيبات آلي بزرگ و پيچيده اي هستند. كلمه پروتئين از واژه پروتئوس به معني «مقام اول» يا اولويت گرفته شده است. پروتئین عامل اصلي و اوليه زندگي است و بدون آن حيات ممكن نيست. پروتئين ها مانند كربوهيدرات ها و چربي ها داراي كربن، ئيدروژن، اكسيژن هستند و علاوه بر اينها حاوي ازت (نیتروژن) نيز هستند. حدود يك ششم پروتئين، ازت است. اسيدهاي آمينه واحدهاي تشكيل دهند پروتئين ها هستند. در بدن و مواد غذايي حدود 20 اسيد آمينه وجود دارد. در طول هضم، پروتئين ها به اسيدهاي آمينه تبديل مي شوند. وقتي دو اسيد آمينه به يكديگر متصل مي شوند، آن اتصال را «پيوند پپتیدی» مي نامند.

هرگونه حيواني و گياهي، نوع پروتئين هاي خاص خود را دارد. به علاوه در هر گونه نيز پروتئين هاي هر بافت منحصر به فرد است. پروتئين ها به عنوان يك ماده مغذي زياد مقدار، با واحد گرم اندازه گيري مي شوند. هر گرم پروتئين مساوي با چهار كيلوگرم انرژي است. پروتئين ها در رژيم غذايي ده تا 15 درصد انرژي را تأمين مي كنند. در بدن، پروتئين به چربي قابل تبدیل است.

نقش پروتئين ها در بدن

1-نقش ساختماني

2-اعمال تنظيمي

3-تأمين انرژي

نقش ساختماني: پروتئين ها اجزاي ضروري تمام سلول ها در موجودات زنده هستند. ماهيچه ها تقريباً نيمي از پروتئين ها را در خود دارند. كلاژن يك پروتئين ساختماني عمده در استخوان ها، تاندون ها، رباط ها، ديواره رگ ها، پوست و بافت همبند است. هنگامي كه يك بافت جديد ساخته مي شود، به عنوان مثال در دوران بارداري، نوزادي و كودكي، پروتئين بيشتري مورد نياز است.

اعمال تنظيمي: بسياري از مواد تنظيم كننده بدن نظير كروموزوم ها، هورمون ها،‌ آنزيم ها، رنگدانه هاي پوست و ... ماهيت پروتئيني دارند. پروتئين ها براي حفظ تعادل اسيد و باز در بدن لازم هستند.

تأمين انرژي: اگر رژيم غذايي، كالري كافي به بدن نرساند، پروتئين غذايي براي تأمين انرژي به مصرف مي رسد. در گرسنگي مزمن، بدن ذخاير كربوهيدرات و چربي و همچنين بافت هاي پروتئيني را مورد استفاده قرار مي دهد و پروتئين ماهيچه ها قبل از پروتئين اندام هاي حياتي مانند قلب، ريه ها و مغز استفاده مي شود. برعكس هنگامي كه رژيم غذايي پروتئينی بيشتر از نياز بدن جهت ساختن و ترميم بافت ها فراهم كند، پروتئين اضافي فوراً به صورت انرژي (به شكل گلوكز) در دسترس قرار مي گيرد يا به صورت چربي ذخيره مي شود.

هضم،‌ جذب، دفع

هضم: در بزاق آنزيمي كه پروتئين ها را تجزيه كند، وجود ندارد. بنابراين اولين مرحله هضم در معده آغاز مي شود و در روده كوچك كامل مي شود.

قابليت هضم پروتئين: درصدي از پروتئين كه براي جذب در دسترس است، قابليت هضم پروتئين ناميده مي شود. حدود 97 درصد پروتئين شير و تخم مرغ هضم مي شود. پروتئین گوشت، مرغ و ماهي كمتر هضم مي شوند. حدود 75 تا 85 درصد پروتئين هاي گياهي هضم مي شوند.

دفع: دفع اسيدهاي آمينه و مواد زايد حاصل از متابوليسم آنها از طريق لوله گوارش، كليه ها، پوست و ريه ها انجام مي شود.

اسيدهاي آمينه ضروري

اسيدهاي آمينه از نظر نقش تغذيه اي به دو گروه ضروري و غير ضروري تقسيم مي شوند. اسيدهاي آمينه اي را كه بدن نمي تواند به نسبتي كه براي رشد و نگهداري بافت ها لازم است بسازد، اسيدهاي آمينه ضروري مي نامند. نه تا از 20 اسيد آمينه، ضروري هستند كه بايد از رژيم غذايي روزانه تأمين شوند. پروتئين هايي كه حاوي ميزان مناسبي از تمام اسيدهاي آمينه ضروري هستند، به نام پروتئين كامل يا پروتئين با كيفيت خوب و ارزش بيولوژيكي بالا ناميده مي شوند. تنها پروتئين تخم مرغ و شير پروتئين كامل است. ساير پروتئين هاي حيواني، نيمه كامل هستند. به استثناي ژلاتين كه فاقد دو اسيد آمينه ضروري (ليزين و تريپتوفان) است و از پروتئين هاي نسبتاً كامل به حساب می آید. پروتئين هاي با ارزش بيولوژيكي پايين نيمه كامل هستند، به استثناي مغزها. مخلوط كردن دو نوع پروتئين گياهي يا افزودن مقدار كمي پروتئين حيواني به يك پروتئين غير كامل باعث بالا رفتن ارزش بيولوژيكي پروتئين غير كامل خواهد شد. به عنوان مثال می توان از مخلوط گندم و سويا، اضافه كردن مقدار كمي شير به فراورده هاي گندم، مخلوط کردن حبوبات و غلات و .... نام برد. معمولاً اسيدهاي آمينه ضروي در پروتئين حيواني به مقداري است كه مقدار كمي از محصولات حيواني مي تواند كمبود اسيدهاي آمينه پروتئين گياهي را جبران بكند. بدين ترتيب مي توان پروتئين با كيفيت بالايي را كه منحصراً از پروتئين حيواني در آن استفاده نشده و بنابراين زياد هم گران نيست، تهيه و مصرف كرد (مخلوط پروتئين حيواني و گياهي).

منابع غذايي

پروتئين هاي حيواني نظير تخم مرغ، شير، پنير، ماست، گوشت قرمز، مرغ و ماهي داراي ارزش حياتي بالایی هستند. حبوبات و مغزها نيز منابع غني پروتئين به شمار مي روند. اگر چه كيفيت و مقدار  پروتئين غلات كمتر است، اما مقادير مصرفي نان، غلات، برنج و ماكاروني، نسبت مهمي از پروتئين دريافتي را فراهم مي كند. سبزي ها و ميوه ها بخش كوچكي از پروتئين رژيم غذایی را فراهم مي كنند.

مقدار مورد نياز

پروتئين تنها ماده مغذي زياد مقدار است كه براي آن ميزان توصيه شده غذايي وجود دارد. اين ميزان بر مبناي اسيدهاي آمينه موجود در مواد غذايي پروتئيني، قابليت هضم پروتئين، جنس و سن و وضعيت باروري در زنان تعيين مي شود. در دوران رشد (نوزادي، كودكي، بلوغ، بارداري و شيردهي) ميزان نياز بدن به پروتئين افزايش مي يابد. به طوركلي ده تا 15 درصد از كالري رژيم غذایی بايد از پروتئين تأمين شود. توصيه مي شود كه دو سوم از پروتئين دريافتي از منابع حيواني باارزش بيولوژيكي بالا تأمين شود. اگر چه كيفيت پروتئين نان، غلات و برنج و ماكاروني نسبت به پروتئين هاي حيواني كم است، اما مقدارمصرف روزانه اين مواد غذايي نسبت مهمي از دريافت پروتئين را تشكيل مي دهد.

كمبود پروتئين

سوء تغذيه انرژي پروتئين به دو شكل تظاهر مي كند كه به نام هاي كواشيوكور و ماراسموس نامگذاري شده است. به اين دو حالت سوء تغذيه پروتئين- انرژي گفته مي شود.

كواشيوكور: ناشي از دريافت ناكافي پروتئين است، اما كالري كافي به بدن مي رسد. اين حالت وقتي به وجود مي آيد كه يك نوزاد جديد در خانواده به دنيا مي آيد و كودك قبلي از شير گرفته مي شود. غذايي كه به كودك بزرگ تر داده مي شود نشاسته اي و كم پروتئين است و منجر به بروز نشانه هاي بيماري مي شود. وقتي كمبود پروتئين طولاني شود، آلبومين سرم پايين آمده،‌ مايعات در بدن تجمع مي كنند. پف اطراف چشم، تورم شكم و قوزك پا از نشانه هاي اين بيماري هستند. فرد در اين حالت قادر به مقاومت در برابر عفونت ها نيست.

ماراسموس: درماراسموس پروتئين و كالري،‌ هر دو ناكافي هستند. اين بيماري در كودكاني اتفاق مي افتد كه زود از شير گرفته مي شوند و شير خشك يا غذاي كافي به آنها داده نمي شود. از دست دادن چربي زير پوست وعضلات از مشخصات ماراسموس است. در ماراسموس، فرد از اندوخته پروتئين و ذخاير چربي براي انرژي استفاده مي كند. شخص كاملاً به نظر لاغر (پوست و استخوان) مي رسد. كمبود پروتئين هنگامي اتفاق مي افتد كه افراد مواد غذايي حاوي پروتئين كم مصرف كنند يا مواد غذايي داراي پروتئين با كيفيت پايين بخورند و يا كالري كافي دريافت نكنند. بعضي از اشخاص براي كاهش وزن از رژيم هاي محدود استفاده مي كنند و دريافت پروتئين آنها كم خواهد شد. بسياري از افراد مسن قادر به جويدن نيستند، شير نمي نوشند يا اعتقاد دارند كه به مواد غذايي پروتئيني مثل گوشت يا تخم مرغ نياز ندارند. شكستگي ها، سوختگي ها، عفونت ها و اعمال جراحي نياز به پروتئين را افزايش مي دهد.

 

:: موضوعات مرتبط: میکروبیولوژِی , ,
:: بازدید از این مطلب : 1480

|

امتیاز مطلب : 49

|

تعداد امتیازدهندگان : 18

|

مجموع امتیاز : 18

کربوهیدراتها

آنچه به اینجا پیوند دارد... انرژی و غذا کاتابولیسم قندها چرخه کربس بیوشیمی نور شیمی شیمی در آشپزی میوه گیلاس مایکرو ویو در صنایع غذایی صنعت چسب سازی ساکارز اسید نوکلئیک هیدرات کربن پیاز زندگی انگلی سلول انسانی صنعت قندسازی اقسام ویتامین B هیدروکربنها پلی‌ساکاریدها دی‌ساکاریدها شیمی نساجی دی‌اکسید کربن خرمالو متابولیسم ایمنی عمومی الکل سلامتی و بیماری بافت بدن تغذیه دام با محصولات جانبی نخل خرما شیمی و پوشاک میکروب شناسی صنعتی انواع باکتری خاک جلبک شناسی شیره پرورده گلسیرین گلوسید آزمایش تشخیص کربوهیدراتها کلروپلاست روده کوچک شیمی چوب فیزیولوژی گیاهی تنفس در گیاهان اهمیت اقتصادی قارچها دیابت قندی غضروف تنفس سلولی طبقه بندی کربوهیدراتها مواد قندی طبیعی شیمی شیمی مواد غذایی فرایند پلیمریزاسیون مواد سازنده سلول سرمهای درمانی اساس مولکولی موجود زنده شیمی کاغذ الکل صنعتی مخمر نان پلاستیک هضم غذا و آنزیمهای موثر بر آن مواد شیمیایی چربی آزمایش اثر روشنایی و تاریکی روی سنتز نشاسته در گیاهان منشا میکرو ارگانیسمها شیمی آلی انسولین مورفولوژی ریشه نمو گیاهان دانه‌دار دیالیز طبقه بندی جلبکها قارچ شناسی ماکرومولکولها دستگاه گلژی بیوفیزیک سلولی بافت شناسی در گیاهان انواع پروتئینها هورمون اکسین قند خون گردش شیره پرورده در گیاهان بیوشیمی ساختمانی واکوئل گلوکز قیاس شیمی معدنی با شیمی آلی انگور ویتامین c واکنشهای گلیکولیز گلیکوژن صنایع قند سازی چای تغذیه مناسب براى یادگیرى واکنشهای نوری فتوسنتز فاگوسیتوز قاصدک آموزش پرورش ماهی دارچین «داروئی» تثبیت ازت به روش همیاری منابع صنعتی الکلها تخمیر کربوهیدراتها آسیب شبکیه در دیابت بیوتکنولوژی ژنوم در موجودات مختلف چگونه پوستی نرم و مرطوب داشته باشیم؟ مشکلات رایج دهان و دندان آب دستگاه گوارشی غدد بزاقی کبد طبقه بندی چربیها طبقه بندی آنزیمها سلولز آزمایشهای تهیه بلور گیاهان دارویی

علوم طبیعت > شیمی > شیمی آلی > شیمی مواد غذایی

(cached)

---

کربوهیدراتها دسته‌ای از ترکیبات شیمیایی طبیعی بسیار مهم از مواد تشکیل دهنده گیاهان ، گلها ، سبزیجات و درختان هستند. به علاوه کربوهیدراتها به عنوان سیستم منبع ذخیره انرژی عمل می‌کنند، آنها به آب ، کربن دی‌اکسید و گرما یا سایر انواع انرژی متابولیزه می‌شوند.

کربوهیدراتها ، منبع مهم غذایی

بدین ترتیب کربوهیدراتها ، منبع مهم غذایی‌اند. کربوهیدراتها همچنین به عنوان واحدهای سازنده چربیها و نوکلئیک اسیدها عمل می‌کنند. سلولز ، نشاسته و قند معمولی ، کربوهیدرات می‌باشند. از آنجا که این ترکیبات چندین گروه عاملی دارند به چند عاملی موسومند. مانند گلوکز و بسیاری از اجزا سازنده ساده ، کربوهیدراتهای پیچیده دارای فرمول عمومی هستند.

نام و ساختار کربوهیدراتها

ساده‌ترین کربوهیدراتها ، قندها یا ساکاریدها هستند. با افزایش طول زنجیر ، تعداد کربنهای با مراکز فضایی افزایش می‌یابند و بدین ترتیب تعداد زیادی دیاسترومر امکانپذیر می‌شوند. خوشبختانه برای شیمیدانها عمدتا یکی از چند انانیتومر امکانپذیر ، اهمیت دارد. قندها ترکیبات پلی هیدروکسی کربونیل‌اند، از این رو می‌توانند همی استالهای حلقوی پایداری ایجاد کنند ، بدین ترتیب ساختارهای اضافی و تنوع شیمیایی برای این ترکیبات پدید می‌آید.

طبقه بندی قندها

کربوهیدراتها نام عمومی قندهای منومری (منوساکاریدها) ، دی‌مری (دی‌ساکاریدها) ، تریمری (تری‌ساکاریدها) ، الیگومری (الیگوساکاریدها) و پلیمری (پلی‌ساکاریدها) بدست آمده از قند (ساکاروم ، لاتین قند) می‌باشند. یک منوساکارید یا قند ساده ، یک آلدئید یا کتونی با حداقل دو گروه هیدروکسیل است. بدین ترتیب دو عضو ساده این طبقه از ترکیبات ، 2 و 3 - دی هیدروکسی پروپانال (گلیسرآلدئید) ، 1 و 3 - دی هیدروکسی پروپانون (1 و 3 - دی هیدروکسی استون) می‌باشند.

قندهای پیچیده از اتصال قندهای ساده همراه با حذف آب بدست می‌آیند. قندهای آلدئیدی بصورت آلدوزها طبقه بندی می‌شوند. آنهایی که عامل کتونی دارند، کتوز خوانده می‌شوند. بر اساس طول زنجیر ، قندها ، تریوز (3 کربنی) ، تتروز (4 کربنی) ، پنتوز (5 کربنی) ، هگزوز (6 کربنی) و غیره نامیده می‌شوند. از اینرو ، 2 و 3 - دی هیدروکسی پروپانول (گلیسرآلدئید) یک آلدوتریوز است. در حالی که 1 و 3 - دی هیدروکسی پروپانون یک کتوتریوز می‌باشد.

گلوکز

گلوکز ، قند خون یا قند انگور (گلایکیس ، در فرهنگ یونانی به معنی شیرین) که به دکستروز موسوم است، یک پنتاهیدروکسی هگزانال بوده ، از اینرو در خانواده آلدوزهگزوزها جای دارد. گلوکز بصورت طبیعی در بسیاری از میوه‌ها و گیاهان با غلظتی در گستره %0.08 تا 0.1% در خون انسان وجود دارد.

فروکتوز

ایزومر کتوهگزوزی گلوکز ، فروکتوز است. فروکتوز شیرین‌ترین قند طبیعی است (برخی از قندهای سنتزی شیرین‌ترند). فروکتوز نیز در بسیاری از میوه‌ها (فروکتوز در فرهنگ لاتین به معنی میوه) و در عسل وجود دارد.

ریبوز

قند طبیعی مهم دیگر آلدوپنتزو ریبوز است. این قند واحد ساختاری ریبونوکلئیک اسیدها می‌باشد. فرمول ساده یا تجربی برای همه قندها می‌باشد. این فرمول ، هم ارز فرمول هیدرات کربن است. این یکی از دلایلی است که به این دسته از ترکیبات کربوهیدرات گفته می‌شود.

دی‌ساکاریدها و پلی‌ساکاریدها

دی‌ساکارید از تشکیل دو مونوساکارید از طریق تشکیل یک پل اتری (معمول استال) بدست می‌آید. هیدرولیز دی‌ساکاریدها ، منوساکاریدها را دوباره بدست می‌دهد. تشکیل اتر بین یک منو و یک دی‌ساکارید یک تری‌ساکارید ایجاد می‌کند و تکرار این فرآیند نهایتا به تولید یک پلیمر طبیعی (پلی‌ساکارید) منجر می‌شود. چنین کربوهیدراتهای پلیمری ، تشکیل‌دهنده اسکلت اصلی سلولز و نشاسته هستند.

فعالیت نوری قندها

به استثناء 1 و 3 - دی‌هیدروکسی- پروپانون ، همه قندهایی که تاکنون ذکر شده‌اند، حداقل حاوی یک مرکز فضایی‌اند. ساده‌ترین قند کایرال ، 3 و 2 - دی‌هیدروکسی پروپانون (گلیسرآلدئید) با یک کربن نامتقارن است. فرم راست‌بر آن R است، به صورتی که در طرحهای فیشر مولکول نشان داده می‌شود، انانتیومر چپ‌بر آن ، S می‌باشد.

گر چه نامگذاری S و R برای نامیدن قندها کاملا رضایت بخش است، اما سیستم نامگذاری قدیمی هنوز بکار گرفته می‌شود. این سیستم نامگذاری ، قبل از تدوین پیکربندی مطلق قندها متداول بوده ، همه قندها را به 2 و 3 - دی‌هیدروکسی پروپانال (گلیسرآلدئید) مرتبط می‌سازد. در این روش بجای استفاده از S و R از پیشوند D برای انانتیومر (+) وL برای انانتیومر (-) گلیسرآلدئید استفاده می‌شود.

قندها ، تشکیل‌دهنده همی‌استالهای درون مولکولی

قندها ترکیبات هیدروکسی کربونیل‌اند و بایستی قادر به تشکیل درون مولکولی همی استال باشند. در واقع گلوکز و سایر هگزوزها و پنتوزها به صورت مخلوط در حال تعادل با ایزومرهای حلقوی همی‌استال خود هستند. در این مخلوط در حال تعادل ، ایزومر حلقوی همی‌استال برتر است. در اصل هر یک از پنج گروه هیدروکسی می‌توانند به گروه کربونیل آلدئید افزوده شوند. اما گرچه حلقه‌های پنج ضلعی نیز شناخته شده هستند، حلقه‌های شش ضلعی معمولا محصول برتر می‌باشند.

گسستگی اکسایشی قندها

واکنشگری که باعث شکستن پیوند C-C می‌شود، پریدیک اسید (HIO₄) است. این ترکیب دی‌الهای مجاور را اکسایش کرده ، ترکیبات کربونیل ایجاد می‌شوند. از آنجا که اغلب قندها چندین دی‌ال مجاور دارند، اکسایش با HIO₄مخلوط پیچیده‌ای ایجاد می‌کند. مقدار کافی از اکسنده ، زنجیر قند را بطور کامل به ترکیبات یک کربنی تبدیل می‌کند.

از این روش برای شناسایی ساختار قندها استفاده می‌شود. مثلا از مجاورت گلوکز با 5 اکی والان HIO₄، پنج اکی والان فرمی اسید و 1 اکی والان فرمالدئید بدست می‌آیند. در اکسایش فروکتوز ایزومری نیز همان مقدار عامل اکسنده مصرف شده، اما محصولات ، 3 اکی والان اسید ، 2 اکی والان آلدئید و یک اکی والان دی‌اکسید هستند.

چند نمونه کربوهیدرات:

:: موضوعات مرتبط: میکروبیولوژِی , ,
:: بازدید از این مطلب : 1624

|

امتیاز مطلب : 45

|

تعداد امتیازدهندگان : 14

|

مجموع امتیاز : 14

هنگام تقسیم سلولی مزوزوم ها(نواحی فرورفته از دیواره سیتوپلاسمی به سمت سیتوپلاسم) نقش بسیار مهمی دارند و DNA سلولی در حالت استراحت و بدون تقسیم سلولی در نزدیکی این مزوزوم ها قرار می گیرد. با آغاز همانند سازی و تقسیم سلولی، DNA سلول باکتری به مزوزوم متصل می گردد. در مزوزوم تمام سیستم های لازم برای همانند سازی موجود است من جمله: اندونوکلئاز ها، پرایمر، DNA پلی مرازها و لیگازها و ... عاملی که باعث تقسیم سلولی می شود رشد غشا سیتوپلاسمی به سمت داخل سیتوپلاسم است. پس افزایش غشا سیتوپلاسمی که به صورت فرورفتگی های مزوزوم به درون سیتوپلاسم صورت می گیرد باعث روند اتصال DNA سلول باکتری به مزوزوم می شود.

بعد از اتصال به کمک انزیمی که در مزوزوم یافت می شود یک رشته از کروموزوم حلقوی دو رشته ای باکتری بریده می شود. رشته باز شده در خلاف جهت عقربه ساعت حرکت می کند تا خود را به مزوزوم دیگر در غشا متصل نماید بعد از اتصال از روی هر دو رشته، رشته های مکمل ساخته می شود. به طوری که در ÷ایان همانند سازی  دو ملکول DNA خواهیم داشت که به دو مزوزوم متصل اند.

اگر قرار باشد بعد از همانند سازی DNA تقسیم سلولی باکتری هم صورت بگیرد به نوع دیگر مزوزوم به اسم Septal مزوزوم نیاز داریم طوری که این مزوزوم مرتب طویل می شود تا اینکه سلول باکتری را به طور کامل به دو نیم تقسیم کند. و پایان همانند سازی همراه با تقسیم سلولی است. در نتیجه دو سلول باکتری حاصل می شود که هر کدام دارای یک مولکول دو رشته ای حلقوی DNA است.

اما گاهی اوقات سلول باکتری تقسیم نمی شود و فقط DNA همانند سازی می کند در این صورت سلول باکتری داریم که می تواند در آن واحد از یک تا 4 کپی از کروموزم داشته باشد.

:: موضوعات مرتبط: میکروبیولوژِی , ,
:: بازدید از این مطلب : 11310

|

امتیاز مطلب : 44

|

تعداد امتیازدهندگان : 15

|

مجموع امتیاز : 15